Như đã đề cập trong nội dung lần trước, trong nội dung này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin tổng quan về một số vấn đề kỹ thuật trồng, vùng trồng phù hợp, việc xử lý hoa, trái cũng như thu hoạch nhãn Hương chi. Đây là những chia sẻ từ thực tế kinh nghiệm canh tác của anh Hoàng Việt, tại huyện EaKar, tỉnh Đắk Lắk. Nội dung cụ thể hơn sẽ được anh Việt phân tích kỹ trong video kèm theo phía dưới. Các bạn có thể Đăng ký Thành viên của Diễn đàn Chuyện Làm Nông hoặc kênh Youtube Chuyện Làm Nông được cập nhật những thông tin về mô hình, phương thức sản xuất nông nghiệp cũng như các nội dung tiếp theo trong chuyên đề về cây nhãn Hương Chi này.
1. Vấn đề quy hoạch trồng
Nhãn là cây ưa nắng, nên việc quy hoạch trồng tốt nhất vẫn là chuyên canh để cây không bị ảnh hưởng, nhất là vấn đề quang hợp phát tán. Tuy nhiên trong điều kiện chuyển đổi cây trồng từ vườn có sẵn thì vẫn có thể trồng xen trong giai đoạn đầu để đa dạng nguồn thu trong giai đoạn nhãn chưa cho trái.
Hiện nay trên địa bàn Tây Nguyên, diện tích đất chủ yếu vẫn là cà phê, trong giai đoạn đầu hạ trồng cây con có thể trồng xen nhãn trong vườn cà phê hoặc các loại cây khác để có sự che phủ cho cây bắt đất. Khi cây đến giai đoạn làm tán thì vườn phải thoáng hơn để nhãn không bị ướm nắng, giúp phát tán mạnh để chuẩn bị cho giai đoạn làm trái.
Do nhãn là cây trồng có tuổi đời khai thác dài, qua mỗi năm cây sẽ trổ tán mở rộng, nên việc quy hoạch trồng cũng tính trước khoảng cách đảm bảo cho cây phát tán, khoảng cách trung bình khoảng 4-4,5m/cây. Cây tán càng rộng, nhiều cành thì sản lượng càng cao.
Về loại đất và vùng trồng: Nhãn là loại cây trồng khá dễ phát triển ở các loại đất, điều quan trọng quyết định năng suất, tỉ lệ đậu trái phụ thuộc nhiều vào vùng khí hậu hơn là đất. Tuy nhiên nếu xét trên khu vực Tây Nguyên thì những nơi có nền đất đỏ bazan vẫn cho hiệu quả cao hơn về khả năng phát triển của cây.
2. Việc làm tán
Với việc trồng nhãn Hương chi bằng cây chiết hiện tại thì ngay khi cây bắt đất là có thể bổ sung các loại dinh dưỡng kích thích rễ và đọt non để tạo tán. Việc tạo tán thông thường trong 3 đợt mỗi năm, mỗi đợt sẽ cho khoảng 40cm ngọn, sau 3 năm cây đủ tán, rễ khỏe thì có thể làm trái. Với những cây đã cho thu trái thì sau mỗi vụ, phần cành có trái cũng được cắt vào khoảng 40cm nên vòng phát tán trong suốt tuổi cây sẽ không nhiều.
3. Làm trái và thu hoạch
So với các giống khác, nhãn Hương chi thuộc loại tương đối dễ xử lý ra hoa đậu trái. Khi cây đủ khỏe đến tuổi khai thác (từ 3 năm trở lên là tốt nhất) thì có thể xử lý ra hoa bằng các dòng thuốc kích hoa hiện có trên thị trường. Bản chất cơ chế ép hoa của các loại thuốc này là cắt nước ép hoa thay vì phải khoanh cắt cành thủ công như trước đây và ảnh hưởng đến sức khỏe cây.
Việc xử lý này giúp cho tỉ lệ hoa nhiều và đồng đều, ngoài ra còn cỏ thể chủ động xử lý lệch vụ để có thu hoạch xuyên suốt. Với vùng Tây Nguyên thì có thể xử lý để cho thu hoạch từ thàng 1 đến tháng 4 âm lịch.
Sau khi cây ra hoa và bước vào thời kì đậu trái, cần phải tỉa bớt số trái trên mỗi chùm do tỉ lệ đậu trái của giống nhãn này rất cao. Việc tỉa, làm chùm này tiến hành trong 3 đợt gồm tỉa và làm sạch chùm, cắt bỏ những trái, cọng xấu.
Khoảng 1 tháng trước khi thu hoạch sẽ tiến hành làm mã bao gồm việc tưới đủ nước cho cây phát triển và căng đẹp trái.
Về thu hoạch, nhãn và 1 số loại trái cây khác bắt buộc phải cắt thu trong khoảng thời gian sáng sớm hoặc chiều tối, nếu cắt quá 9h thì vỏ trái bị nóng dẫn đến thối quả khi đi xa.
4. Dinh dưỡng và dịch hại
Như đã nói ở trên cũng như trong những nội dung trước, nhãn Hương Chi là giống nhãn có khả năng phát triển tốt trên khu vực Tây Nguyên, sức đề kháng cao nên các loại bệnh như chồi rồng, đen hoa ít gặp hơn, cùng với việc dễ làm hoa, tỉ lệ đậu trái cao nên nhiều nhà vườn ở miền Tây đang chuyển đổi dần sang giống này.
Việc chăm sóc, bổ sung dinh dưỡng cũng như phòng trừ các loại dịch hại cho nhãn cũng đơn giản. Với diện tích hiện tại, đa số sẽ dùng các loại phân chuồng như phân gà, phân bò để ủ bón, trong thời điểm làm trái có thể bổ sung một số dòng phân đa lượng giúp cây khỏe khi mang trái.
Video phân tích chi tiết một số vấn đề kỹ thuật trồng nhãn Hương Chi – Hoàng Việt
Như đã nói ở trên, trong phạm vi nội dung này, chúng tôi cung cấp những thông tin cơ bản một số vấn đề liên quan đến kỹ thuật trồng nhãn Hương chi. Ở nội dung tiếp theo, chúng tôi sẽ đề cập đến những vấn đề về thị trường đầu ra, tình hình chuyển đổi, mở rộng diện tích hiện nay để bà con có thêm thông tin tham khảo. Các bạn có thể đăng ký thành viên Diễn đàn Chuyện Làm Nông hoặc kênh Youtube Chuyện Làm Nông để theo dõi thông tin chi tiết.
Hoàng Việt – Diễn đàn Chuyện Làm Nông ghi
